
5 cách phân biệt cá tươi và cá ươn “hồi sinh”, mẹo thứ 2 chỉ cần nhìn bằng mắt thường là biết ngay
Vảy sáng bóng, mắt trong veo và thân cá cứng đanh – những dấu hiệu tưởng là “tươi rói” đôi khi chỉ là bề ngoài được làm mới bằng hóa chất hoặc ướp lạnh sâu. Thực tế, không ít loại cá đã chết nhiều giờ vẫn có thể được “phù phép” trông như vừa được bắt lên từ ao. Vậy làm sao để nhận biết cá tươi thực sự mà không bị vẻ ngoài đánh lừa?
Cá ươn “đội lốt” cá tươi
Trong môi trường ẩm thấp, cá chết sau vài tiếng sẽ bắt đầu phân hủy, mất độ săn chắc và xuất hiện mùi hôi. Tuy nhiên, nếu được ngâm nước lạnh sâu, phun hóa chất bảo quản hoặc dùng đá xay mịn ướp toàn thân, những con cá này có thể trông tươi trở lại ít nhất là trong vài tiếng đầu khi bày bán ngoài chợ.
Từ cá nước ngọt như trắm, rô phi, đến cá biển như nục, thu, cá lóc… đều có thể bị xử lý để “hồi sinh”. Không phải người bán nào cũng dùng cách này, nhưng thực tế là cá tươi – cá ươn hiện nay rất dễ lẫn lộn nếu người tiêu dùng thiếu kinh nghiệm. Dưới đây là 5 cách giúp bạn nhận biết chính xác hơn:
1. Quan sát mắt cá: Mắt lõm sâu – cá đã chết lâu
Cá tươi thật sẽ có mắt đầy, sáng và hơi lồi. Nếu thấy mắt cá lõm sâu, mờ đục hoặc nhăn nheo rất có thể đó là cá ươn, dù bề ngoài có được xử lý bóng đến mấy.
2. Nhìn mang cá: Mang đỏ tươi là tươi thật, mang nâu xỉn là cảnh báo rõ ràng
Mang cá là nơi dễ phát hiện tình trạng thật nhất. Cá tươi có mang đỏ hoặc hồng nhạt, còn cá ươn có mang chuyển màu nâu, sậm, thậm chí có nhớt bám. Đôi khi, người bán sẽ rửa mang để “che mắt”, nhưng chỉ cần vạch nhẹ ra là thấy ngay tình trạng bên trong.
3. Dùng tay sờ thân: Cá tươi săn chắc – cá ươn mềm nhũn, da tróc
Thân cá tươi luôn có độ đàn hồi tốt. Khi ấn vào, thịt sẽ “nẩy” lại, không để lại vết lõm lâu. Ngược lại, cá ươn thì mềm, nhão, da dễ bong tróc nhất là ở vùng bụng và lưng.
4. Mùi cá: Tươi có mùi tanh nhẹ, ươn thì có mùi nồng, hăng
Cá tươi có mùi tanh đặc trưng, nhưng không gắt. Nếu bạn ngửi thấy mùi hăng, nồng như mùi dầu hôi nhẹ hoặc có cảm giác khó chịu thì hãy cẩn thận. Một số loại cá ươn còn bị ướp hương nhân tạo để át mùi, nhưng vẫn không qua được mũi người tinh ý.
5. Nhìn bụng cá: Bụng phình, mềm hoặc bục – dấu hiệu rõ nhất của cá chết lâu
Bụng cá là nơi đầu tiên bị phân hủy. Nếu bụng bị phình, mềm hoặc thậm chí rách nhẹ, có dịch lạ thì đó là cá đã chết quá lâu. Một số người bán dùng dây hoặc màng bọc để giữ bụng cá chặt, bạn cần chú ý dấu hiệu bất thường này.

Cá ươn không chỉ mất ngon, còn có thể gây hại
Ngoài việc giảm chất lượng, cá ươn còn có thể sinh ra histamine – chất gây ngộ độc phổ biến, dễ khiến người ăn bị ngứa, nổi mẩn, buồn nôn hoặc đau bụng. Đặc biệt với cá biển, quá trình phân hủy diễn ra rất nhanh – chỉ cần bảo quản sai cách vài giờ là nguy cơ đã cao.
Việc tiêu thụ cá không rõ độ tươi còn tiềm ẩn vi khuẩn như Salmonella, Vibrio… có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, nhất là với trẻ nhỏ và người lớn tuổi.
Một số mẹo mua cá an toàn hơn:
- Nên đi chợ sớm, chọn hàng mới về vì thời gian bày bán dài sẽ khiến cá mất dần độ tươi.
- Mua ở điểm quen, có thể kiểm tra trước ví dụ cho chạm tay, lật mang, hoặc cắt thử 1 lát.
- Ưu tiên cá sống hoặc còn động với cá nước ngọt, nên chọn loại còn đập đuôi nhẹ hoặc mắt sáng.
- Nếu mua cá đông lạnh, hãy xem kỹ ngày đóng gói, hạn sử dụng, lớp đá phủ. Cá đông lạnh tốt không có nhiều đá tan, không dính bết vào bao bì.
Cá là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn, nhưng nếu không tinh ý, bạn hoàn toàn có thể bị đánh lừa bởi những “chiêu làm tươi” tinh vi. Không cần kỹ năng đặc biệt chỉ cần để ý mắt, mang và độ đàn hồi khi ấn là bạn đã có thể tự tin chọn được cá thật sự tươi cho gia đình.