Bùng nổ theo đà là gì và vì sao nhà đầu tư không thể bỏ qua?

Thị trường chứng khoán luôn vận động theo chu kỳ, nhưng việc xác định đâu là đáy và đâu là khởi đầu của một xu hướng tăng mới chưa bao giờ là điều dễ dàng. Trong vô số tín hiệu kỹ thuật, bùng nổ theo đà (Follow-Through Day – FTD) được xem là một trong những chỉ báo sớm và đáng tin cậy nhất để nhà đầu tư xác nhận thị trường đã chấm dứt giai đoạn giảm giá và bắt đầu bước vào một sóng tăng mới.

Khái niệm này được phát triển bởi William O’Neil, nhà đầu tư kỳ cựu và cũng là cha đẻ của phương pháp CANSLIM. Theo ông, không một chu kỳ tăng trưởng bền vững nào trên thị trường bắt đầu mà thiếu đi phiên bùng nổ theo đà. Đây là phiên đánh dấu sự chuyển mình của thị trường, thường xuất hiện sau 3 đến 7 phiên hồi phục từ đáy, khi chỉ số tăng mạnh (thường từ 1,5% trở lên) đi kèm khối lượng giao dịch lớn hơn phiên liền trước. Quan trọng hơn, dòng tiền trong phiên này không chỉ tập trung ở một vài cổ phiếu riêng lẻ, mà lan tỏa ra diện rộng, bao gồm các cổ phiếu dẫn dắt ngành, nhóm vốn hóa lớn và cả cổ phiếu midcap đang tích lũy tốt.

Việc nhận diện FTD không chỉ để biết thị trường đang tăng, mà để hiểu xu hướng tăng đó có cơ sở nội tại hay chỉ là “bull trap” – bẫy tăng giá. FTD giúp phân biệt rõ giữa một nhịp hồi kỹ thuật ngắn hạn và một chu kỳ tăng trưởng thật sự có sự tham gia của dòng tiền lớn. Đây là công cụ cực kỳ quan trọng để nhà đầu tư tránh những quyết định sai lầm như mua quá sớm khi thị trường chưa xác nhận xu hướng, hoặc bán ra khi vừa xuất hiện tín hiệu tích cực ban đầu.

Cách nhận biết và hành động sau phiên bùng nổ theo đà

Việc nhận biết một phiên FTD cần dựa vào cả định lượng và định tính. Về mặt kỹ thuật, nhà đầu tư cần theo dõi các chỉ số chính như VN-Index, VN30, hoặc HNX-Index tạo đáy và có đợt nỗ lực hồi phục. Sau khoảng 3–7 phiên tăng nhẹ, nếu thị trường có một phiên tăng mạnh với khối lượng vượt trung bình và vượt phiên trước đó, thì đó là lúc tín hiệu FTD xuất hiện. Lưu ý rằng một số FTD có thể đến trễ hơn, ngày thứ 10 chẳng hạn, nhưng xác suất thành công sẽ giảm dần nếu quá muộn.

Tuy nhiên, không phải cứ có FTD là thị trường sẽ tăng ngay sau đó. Khoảng 1/3 các phiên FTD có thể thất bại, đặc biệt nếu trong 4–5 phiên tiếp theo xuất hiện “phiên phân phối”, tức là thị trường giảm trên 1% với thanh khoản tăng. Một dấu hiệu cảnh báo khác là khi cổ phiếu giảm thủng đáy của phiên FTD, đây là lúc nhà đầu tư cần quyết đoán cắt lỗ để bảo vệ vốn, thay vì nuôi hy vọng sai thời điểm.

Sau khi xác nhận một phiên FTD đáng tin cậy, chiến lược hành động hợp lý không phải là “all-in” ngay lập tức, mà là giải ngân từng phần có chọn lọc. Nhà đầu tư nên tập trung vào các cổ phiếu có nền tích lũy tốt, bứt phá đúng thời điểm, đặc biệt là những mã có yếu tố cơ bản mạnh mẽ hoặc đang hưởng lợi từ chính sách vĩ mô. Áp dụng tiêu chí CANSLIM sẽ giúp sàng lọc những cổ phiếu dẫn dắt thực sự, thay vì chạy theo các mã tăng nóng, thiếu bền vững.

Phiên 25/7: Một tín hiệu đáng lưu ý?

Trong phiên giao dịch ngày 25/7/2025, VN-Index vượt ngưỡng 1.531 điểm – mức cao lịch sử – với mức tăng hơn 10 điểm. Tuy nhiên, điểm đáng nói là thanh khoản thị trường bùng nổ lên tới hơn 1,4 tỷ cổ phiếu, tương đương 37.400 tỷ đồng giá trị giao dịch trên sàn HOSE. Dòng tiền không chỉ tập trung vào nhóm vốn hóa lớn mà còn lan tỏa ra khắp nhóm ngành: chứng khoán, bất động sản, công nghiệp và cả midcap.

Dù mức tăng chưa đạt ngưỡng 1,5% như tiêu chuẩn kinh điển của FTD, nhưng khối lượng tăng đột biến và dòng tiền lan tỏa mạnh mẽ khiến nhiều nhà phân tích coi đây là một tín hiệu xác nhận nỗ lực hồi phục đang dần chuyển hóa thành xu hướng tăng thực sự. Nếu trong vài phiên tới không xuất hiện phiên phân phối rõ rệt, khả năng cao phiên 25/7 sẽ được ghi nhận là ngày bùng nổ theo đà của thị trường Việt Nam.

FTD không phải tín hiệu thần kỳ, nhưng là lợi thế dành cho nhà đầu tư biết quan sát

Rất nhiều nhà đầu tư cá nhân mắc sai lầm khi đánh đồng một phiên tăng điểm mạnh là tín hiệu mua vào. Họ thường mua nhầm trong các nhịp hồi kỹ thuật hoặc tin vào các đợt tăng nhất thời của cổ phiếu đầu cơ. Kết quả là mua đỉnh, bán đáy, hoặc thậm chí bỏ lỡ cả nhịp tăng chính khi thị trường thực sự bước vào xu hướng mới.

Việc hiểu đúng và áp dụng bùng nổ theo đà sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu sai lầm đó, đồng thời có lợi thế lớn trong việc xác định thời điểm quay lại thị trường sau giai đoạn điều chỉnh. FTD không hứa hẹn lợi nhuận tức thì, nhưng mang lại kỷ luật đầu tư, góc nhìn chiến lược, và khả năng chủ động ra quyết định dựa trên hành vi dòng tiền, chứ không chỉ cảm xúc.

Trong một thị trường luôn bất định, có thể bạn không cần biết điều gì xảy ra tiếp theo. Nhưng nếu bạn nhận ra phiên bùng nổ theo đà và hiểu được ý nghĩa của nó, bạn đã đi trước phần lớn nhà đầu tư khác một bước.