Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) vừa phát đi thông báo lưu ý về khả năng hủy niêm yết bắt buộc đối với cổ phiếu VAF của Công ty CP Phân lân Nung chảy Văn Điển. Lý do xuất phát từ báo cáo tài chính soát xét bán niên 2025 của công ty tiếp tục nhận ý kiến ngoại trừ từ đơn vị kiểm toán.

Thực tế, VAF đã nằm trong diện cảnh báo và sau đó bị đưa sang diện kiểm soát kể từ tháng 3/2025, khi cả báo cáo tài chính năm 2023 lẫn 2024 đều bị kiểm toán đưa ra ý kiến ngoại trừ. Theo quy định, nếu trong 3 năm liên tiếp báo cáo kiểm toán đều có kết luận ngoại trừ, cổ phiếu sẽ buộc phải hủy niêm yết. Điều này đồng nghĩa, nếu báo cáo kiểm toán cả năm 2025 tiếp tục lặp lại tình trạng trên, VAF nhiều khả năng sẽ phải rời sàn HOSE.

Nguồn cơn bắt đầu từ vụ kiện kéo dài nhiều năm giữa VAF và Công ty CP Đầu tư & Xây dựng HUD4 (HU4) liên quan đến dự án nhà máy phân bón tại Thanh Hóa.

Theo kiểm toán, công ty đang ghi nhận khoản chi phí xây dựng cơ bản dở dang trị giá 24,4 tỷ đồng, song tranh chấp với HU4 khiến tính pháp lý và khả năng thu hồi chưa thể xác định. Đồng thời, VAF cũng chưa ghi nhận 9,43 tỷ đồng từ tiền bồi thường đất do HU4 chi trả.

Vụ việc bắt đầu từ năm 2013, khi VAF ký hợp đồng thuê đất tại Khu công nghiệp Bỉm Sơn. Tuy nhiên, HU4 không bàn giao đủ diện tích cũng như chưa hoàn thiện hạ tầng và thủ tục pháp lý, khiến VAF khởi kiện từ tháng 1/2022. Đến nay, vụ án vẫn trong tình trạng tạm đình chỉ, kéo dài sự bất định trên báo cáo tài chính.

Bất chấp rủi ro pháp lý, bức tranh kinh doanh nửa đầu năm 2025 của VAF lại có những điểm sáng. Doanh thu thuần tăng 27% so với cùng kỳ, trong khi lợi nhuận sau thuế gấp gần 3 lần. Một phần kết quả đột biến đến từ doanh thu tài chính (chủ yếu tiền gửi) tăng mạnh, gấp 4,2 lần, cùng với việc chi phí bán hàng được tiết giảm 16%.

Chỉ sau 6 tháng, doanh nghiệp đã hoàn thành và vượt 54% kế hoạch lợi nhuận cả năm (60,5 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế). Đây là điểm tựa giúp cổ đông vẫn kỳ vọng công ty có thể xoay chuyển tình thế.

Trên thị trường chứng khoán, dù đang đối mặt với rủi ro pháp lý, cổ phiếu VAF vẫn ghi nhận đà tăng mạnh mẽ. Tính từ đầu năm đến nay, cổ phiếu này đã tăng gần 47%, hiện giao dịch quanh vùng 19.000 đồng/cp.

Diễn biến hiện tại ở VAF đẩy giới đầu tư đứng trước bài toán cân não, khi một bên là triển vọng lợi nhuận bứt phá, bên kia là nguy cơ cổ phiếu phải rời sàn nếu tranh chấp pháp lý chưa được tháo gỡ. Kết quả kiểm toán cuối năm 2025 sẽ là cột mốc quyết định số phận của VAF trên HOSE.