Ngành nhựa - cao su Việt Nam đang đứng trước một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, khi các doanh nghiệp không chỉ phải đối mặt với những thách thức nội tại về chi phí, nguồn cung và áp lực cạnh tranh gay gắt, mà còn phải nhanh chóng thích nghi với những xu hướng toàn cầu về sản xuất thông minh và phát triển bền vững.
Triển lãm Quốc tế lần thứ 23 về Máy móc thiết bị công nghiệp ngành Nhựa & Cao su (VietnamPlas 2025) diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh chính là minh chứng rõ nét cho cuộc cách mạng này. Với sự góp mặt của hàng trăm doanh nghiệp đến từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ, đã trở thành "cánh cửa" giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận công nghệ mới, mở rộng kết nối đối tác và gia tăng cơ hội xuất khẩu trong bối cảnh ngành nhựa - cao su đang chịu áp lực chuyển đổi theo tiêu chuẩn "xanh" toàn cầu.
Tại triển lãm, nhiều doanh nghiệp nước ngoài tìm hiểu và kết nối với doanh nghiệp Việt Nam. Ảnh: Minh Anh
Dấu ấn công nghệ tại VietnamPlas 2025
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Công Thương, tại triển lãm, nhiều công nghệ mới đã thu hút sự chú ý của giới chuyên môn. Ông Huỳnh Kim Thọ, Giám đốc Công ty TNHH Tân Huy Thịnh cho biết, đến với triển lãm năm nay, doanh nghiệp mang tới dòng máy ép phun nhựa toàn điện thay thế hệ thống thủy lực truyền thống.
Cũng theo ông Thọ, công nghệ này vừa tiết kiệm điện năng, loại bỏ dầu thủy lực để nhà máy vận hành an toàn, sạch sẽ, vừa hỗ trợ dán nhãn trực tiếp trong khuôn nhằm chống hàng giả và nâng cao tính thẩm mỹ sản phẩm.
"Công nghệ dán nhãn trực tiếp trong khuôn đang thay thế phương pháp in cũ, vừa chống hàng giả vừa nâng cao tính thẩm mỹ. Đặc biệt, việc tích hợp IC 4.0 cho phép quản lý sản xuất từ xa, từng bước tiến tới mô hình ‘Black Factory’ - sản xuất không người, tăng hiệu suất và giảm đáng kể chi phí nhân công", ông Thọ nói.
Doanh nghiệp chủ động ứng dụng những công nghệ máy móc hiện đại vào dây chuyền sản xuất. Ảnh: Minh Anh
Cùng hướng đến những giải pháp tối ưu, đổi mới công nghệ, Công ty TNHH Yuan Yu Modern Technology Vietnam giới thiệu máy vệ sinh xung áp suất cao, ứng dụng nguyên lý áp lực xung để loại bỏ cặn bẩn trong hệ thống làm mát, giúp khắc phục tình trạng tắc nghẽn, nâng cao hiệu suất và giảm thời gian dừng máy.
"Các nhà máy nhựa và cao su tại Việt Nam sử dụng nhiều hệ thống nước làm mát và mong muốn nâng cao hiệu suất sản xuất cũng như giảm chi phí bảo trì, vì vậy nhu cầu đối với thiết bị vệ sinh giúp kéo dài tuổi thọ và tiết kiệm nước rất lớn. Sản phẩm này của chúng tôi giúp giảm thiểu việc dùng hóa chất, tiết kiệm nước và phù hợp với xu hướng giảm phát thải" - ông Jason Liu, Giám đốc Công ty TNHH Yuan Yu Modern Technology Vietnam chia sẻ.
Theo vị này, đứng trước bối cảnh thị trường trong và ngoài nước đặt ra yêu cầu ngày càng cao về chất lượng và môi trường, những cải tiến này không chỉ giúp doanh nghiệp cắt giảm chi phí mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.
Công nghệ xanh hướng đến sự phát triển bền vững
Cùng với hiệu quả sản xuất, yếu tố bền vững đang trở thành một kim chỉ nam cho sự phát triển của ngành nhựa - cao su. Vấn đề rác thải nhựa và ô nhiễm môi trường đã trở thành một thách thức toàn cầu, đòi hỏi các nhà sản xuất phải chuyển mình sang mô hình kinh tế tuần hoàn.
Quy trình sản xuất ứng dụng công nghệ tiên tiến hướng tới phát triển bền vững là mục tiêu các doanh nghiệp trong và ngoài nước mang đến VietnamPlas 2025. Ảnh: Minh Anh.
Ông Xu Jilin, Tổng Giám đốc Honzen Union Việt Nam, khẳng định công nghệ tiên tiến phải đi đôi với trách nhiệm môi trường, coi phát triển bền vững là con đường tất yếu để tồn tại lâu dài.
"Ngành nhựa - cao su đang chịu sức ép từ chi phí nguyên liệu và cạnh tranh gay gắt, nhưng nhu cầu tiêu thụ vẫn tăng trưởng. Chúng tôi tập trung vào chất lượng sản phẩm, cam kết mang đến giải pháp bền bỉ và đáng tin cậy, đồng thời chú trọng phát triển bền vững để đồng hành cùng thị trường Việt Nam," ông Xu Jilin nhấn mạnh.
Còn theo ông Jason Liu, Giám đốc Yuan Yu Modern Technology Việt Nam cho biết ngoài chất lượng sản phẩm, các giải pháp vận hành thân thiện môi trường cũng giữ vai trò then chốt. Doanh nghiệp này đang hợp tác với các công ty xử lý nước và bảo trì trong nước, vừa đào tạo kỹ thuật, vừa mở rộng mạng lưới dịch vụ, với mục tiêu tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải và mang lại trải nghiệm trực tiếp về công nghệ xanh cho khách hàng.
Song song với những nỗ lực từ phía doanh nghiệp, bà Huỳnh Thị Mỹ - Phó Chủ tịch Hiệp hội Nhựa Việt Nam cho rằng Luật Bảo vệ Môi trường 2020 với cơ chế Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) đã trở thành công cụ hữu hiệu, buộc doanh nghiệp phải gắn trách nhiệm với sản phẩm đến cuối vòng đời từ việc thu gom, tái chế đến xử lý chất thải.
Bà Mỹ cho rằng, ngành nhựa Việt Nam đang đứng trước xu hướng phát triển bền vững, kinh tế xanh, và kinh tế tuần hoàn, đặc biệt là với sự ra đời của Hiệp ước Nhựa Toàn cầu. "Hiệp ước này, với sự tham gia của 190 quốc gia, trong đó có Việt Nam, sẽ định hình lại cách chúng ta sản xuất và tiêu thụ nhựa", bà Mỹ nói.
Đồng thời khẳng định, chính sách EPR của Việt Nam đang đi trước đón đầu, trở thành một đòn bẩy mạnh mẽ cho kinh tế tuần hoàn. "Chúng ta đã có sự chuẩn bị trong nhiều năm qua và khi Hiệp ước Nhựa Toàn cầu chính thức được thông qua, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có một nền tảng vững chắc để hội nhập và phát triển", bà Mỹ nhấn mạnh.
Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu cao su lớn thứ ba thế giới, chiếm 17,4% tổng thương mại toàn cầu. Tính riêng 8 tháng năm 2025, xuất khẩu cao su đạt 1,11 triệu tấn, trị giá 1,98 tỷ USD. Dù giảm nhẹ 0,6% về lượng so với cùng kỳ năm trước, nhưng trị giá lại tăng 12,6% nhờ giá xuất khẩu bình quân đạt 1.775 USD/tấn, tăng 13,2%. Dự báo cả năm 2025, xuất khẩu cao su có thể đạt hàng chục tỷ USD, tăng trưởng khoảng 10% so với 2024.
