BẢN LĨNH TIÊN PHONG MỞ LỐI VÀ HÀNH TRÌNH BA THẬP KỶ VỚI BẢN SẮC RIÊNG
Ngày 1/9/1995 - dấu mốc không thể nào quên trong lịch sử hình thành và phát triển của Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ. Đúng vào dịp kỷ niệm Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tròn 1 tuổi, ấn phẩm Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ số đầu tiên được chuyển tới tay độc giả là các lãnh đạo ngành Ngân hàng, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (HHNHVN), đại diện các tổ chức hội viên (TCHV) cùng đông đảo quan khách có mặt tại buổi lễ kỷ niệm.
Nói về những ngày tháng chạy nước rút để ra số Tạp chí đầu tiên ấy, cố Tổng Biên tập đầu tiên của Tạp chí, TS. Nguyễn Quốc Việt từng kể: Thời điểm đó, hệ thống báo chí chuyên về kinh tế còn ít, nhất là báo chí, truyền thông chuyên sâu về lĩnh vực ngân hàng lại càng hạn chế. Đặc biệt, hiểu biết của người dân đối với ngành Ngân hàng có khá nhiều định kiến, sai lệch. Một số tổ chức hội viên HHNHVN bị dư luận chỉ trích nặng nề do những vụ việc bị hình sự hóa các quan hệ kinh tế. Trong khi nhiều kết quả, đóng góp tích cực, gương người tốt, việc tốt lại không được phản ánh đầy đủ.
Trước thực tế này, bên cạnh việc bàn bạc cùng nhau ra một Bản tin lưu hành nội bộ (tiền thân của Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ ngày nay), HHNHVN, một trong những hội nghề nghiệp đầu tiên của đất nước (thành lập tháng 5/1994) thấy cấp thiết phải xúc tiến gấp các thủ tục trình Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương và Bộ Văn hóa - Thông tin đề nghị xem xét cho phép được lập cơ quan báo chí.
Căn cứ nhu cầu và trước thực tế khách quan, ngày 27/6/1995, Bộ Văn hóa - Thông tin (khi đó) đã chính thức cấp giấy phép số 2238/GPXB cho HHNHVN làm cơ quan chủ quản Tạp chí của Hiệp hội với tên gọi Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ - một trong những cơ quan báo chí đầu tiên của một hội nghề nghiệp.
Hơn 2 tháng kể từ khi có giấy phép trong tay, Tổng Biên tập - TS. Nguyễn Quốc Việt - cùng một vài cộng sự đã hối hả nhập cuộc, vừa làm, vừa học, vừa chạy tìm “nguyên liệu” cần thiết để chuẩn bị cho việc ra mắt số Tạp chí đầu tiên. Khó khăn không biết bao nhiêu mà kể, nhưng điều đáng nhớ nhất thời điểm này là bản lĩnh người làm khoa học ngành Ngân hàng, sự ủng hộ vô điều kiện, niềm tin tuyệt đối của các lãnh đạo HHNHVN khi đó, đặc biệt là sự ủng hộ hết mình của cố Tổng Thư ký Ngô Tuấn Kiệp cùng sự chung tay góp sức của các TCHV Hiệp hội.
Từ những ngày đầu thành lập, Tạp chí đã kiên trì theo đuổi mục tiêu trở thành nguồn thông tin chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu nghiên cứu và thực tiễn quản lý của các tổ chức tín dụng, chuyên gia kinh tế, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước. Qua từng số báo, từng chuyên mục, Tạp chí đã ghi dấu sự phát triển của thị trường tài chính tiền tệ, phản ánh chính sách, phân tích xu hướng và cung cấp thông tin hữu ích cho công chúng.
Sau số Tạp chí giấy đầu tiên ấy, thời gian thoi đưa, thấm thoát tới nay đã 30 năm. Từ chỗ chỉ là một bản tin, rồi có ấn phẩm giấy phục vụ cho các ngân hàng hội viên, giờ đây ấn phẩm Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ đã vươn xa, mở rộng phát hành đến với các đơn vị, các cấp trong ngành Ngân hàng, các doanh nghiệp, thâm nhập vào các cơ quan nghiên cứu, đào tạo, các trường đại học, khẳng định một thương hiệu uy tín trong làng báo, tạp chí kinh tế, tài chính, ngân hàng, nhận được sự tin tưởng, đánh giá cao của lãnh đạo ngành Ngân hàng, của đồng nghiệp báo chí, các chuyên gia và đông đảo độc giả trong nước và quốc tế.
Suốt 3 thập kỷ phát triển, Tạp chí giấy đã xuất bản hàng trăm số chất lượng, đi sâu vào phân tích chuyên môn, cập nhật chính sách tiền tệ và phản ánh những bước chuyển động của thị trường. Những chuyên mục như Hoạt động Ngân hàng, Diễn đàn nghiên cứu về tài chính tiền tệ, Nhìn ra thế giới... không chỉ là “đặc sản”, điểm nhấn, mà còn trở thành nguồn tham khảo quan trọng, cung cấp tin tức, mang lại các phân tích chuyên sâu, có giá trị nghiên cứu cao đối với giới chuyên môn, doanh nghiệp, cơ quan quản lý và đông đảo độc giả.
Vai trò quan trọng của Tạp chí được thể hiện chung ở các khía cạnh như:
Cập nhật thông tin chính sách tiền tệ: Tạp chí phản ánh chi tiết về hoạt động ngân hàng, các chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và xu hướng tài chính qua từng thời kỳ. Tích cực và có hiệu quả trong công tác truyền thông chính sách, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của HHNHVN, ngành Ngân hàng.
Phân tích chuyên sâu: Các bài viết nghiên cứu cung cấp kiến thức về nghiệp vụ ngân hàng, tái cơ cấu ngân hàng, xử lý nợ xấu, an ninh tài chính, phát triển bền vững, thanh toán không dùng tiền mặt....
Kết nối cộng đồng tài chính: Đóng vai trò là cầu nối giữa các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý, hỗ trợ truyền thông chính sách và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành Ngân hàng.
Tầm ảnh hưởng rộng lớn: Những bài phân tích xu hướng phát triển của Ngành, ngân hàng số, Fintech và kinh nghiệm quốc tế giúp độc giả có góc nhìn toàn cầu về ngành tài chính – ngân hàng.
Với sự quyết tâm và nỗ lực không ngừng của Tổng Biên tập khi đó là PGS, TS. Đinh Thị Diên Hồng và tập thể tòa soạn lúc bấy giờ, từ năm 2003, Tạp chí đã được xếp vào danh mục Tạp chí khoa học chuyên ngành kinh tế, trở thành ấn phẩm duy nhất của một hội nghề nghiệp có mặt trong danh mục này (thời điểm đó). Việc được cấp mã số chuẩn quốc tế ISSN vào năm 2009 đã đưa tạp chí vươn xa hơn, đảm bảo chất lượng xuất bản đạt tiêu chuẩn toàn cầu.
Điểm mạnh của Tạp chí nằm ở đội ngũ lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên, cộng tác viên là những nhà nghiên cứu giàu kinh nghiệm, cùng những bài viết phản biện sắc bén từ các chuyên gia đầu ngành. Chính điều này giúp Tạp chí không chỉ là nơi cập nhật tin tức, mà còn là diễn đàn kết nối tri thức, đóng góp vào sự phát triển của ngành tài chính - ngân hàng.
DẤU ẤN TỪ BƯỚC NGOẶT CHUYỂN ĐỔI SỐ
Sự chuyển mình mạnh mẽ của Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ không chỉ thể hiện qua việc duy trì và phát triển các nội dung chuyên sâu, mà còn qua sự liên tục cải tiến về hình thức và phương thức tiếp cận độc giả.
Một trong những dấu mốc quan trọng trong hành trình phát triển của Tạp chí chính là sự ra mắt của Tạp chí điện tử Thị trường Tài chính Tiền tệ vào năm 2020. Bước đi trong công cuộc chuyển đổi số này là sự khẳng định quyết tâm của Tạp chí trong việc bắt nhịp xu hướng báo chí hiện đại.
Thật vậy, sự xuất hiện của Tạp chí điện tử giúp cập nhật nhanh chóng và chính xác các tin tức thời sự của đất nước, của ngành Ngân hàng, TCHV, bên cạnh các bài viết chuyên sâu giúp độc giả nắm bắt kịp thời những diễn biến quan trọng trong lĩnh vực kinh tế nói chung và đặc biệt là lĩnh vực tài chính – ngân hàng nói riêng. Hơn thế, việc mở rộng sang nền tảng điện tử đã giúp Tạp chí lan tỏa, tiếp cận rộng rãi hơn với độc giả trong nước và quốc tế, mang lại trải nghiệm hiện đại và tiện lợi dù độc giả tiếp cận trên máy tính bàn, máy tính bảng hay điện thoại di động.
Tạp chí điện tử Thị trường Tài chính Tiền tệ không đơn thuần là một phiên bản số của tạp chí giấy, mà là một nền tảng đa phương tiện, nơi hội tụ các bài viết phân tích, nhận định về các vấn đề ngành Ngân hàng, xã hội quan tâm, các bài nghiên cứu chuyên sâu, đi cùng một số tin nhanh là những bài phân tích xu hướng tài chính toàn cầu và đặc biệt là ứng dụng nhiều công nghệ làm báo hiện đại như triển khai các bài viết dạng longform, infographic, video clip....
Tạp chí tự hào là đơn vị báo chí đầu tiên trong hệ thống báo chí ngân hàng sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) giúp phục vụ bạn đọc tốt hơn cũng như truyền tải thông tin kịp thời hơn và đến được với nhiều bạn đọc hơn. Tạp chí cũng đã sử dụng công nghệ AI để sản xuất các clip ngắn, vừa tạo hiệu ứng nghe - nhìn rất tốt, vừa tiết kiệm chi phí.
Thông qua việc đầu tư nghiêm túc vào tính khoa học và ứng dụng công nghệ trong xuất bản, Tạp chí không ngừng nâng cao chất lượng, đồng thời mở rộng tầm ảnh hưởng với hình thức điện tử. Giao diện hiện đại, thân thiện cùng tốc độ truy cập cao đã mang tới trải nghiệm tối ưu cho người đọc, đưa Tạp chí đến gần hơn với cộng đồng độc giả quan tâm lĩnh vực tài chính – ngân hàng ở cả trong nước và quốc tế. Đây là một mô hình phát triển bền vững giúp Tạp chí tiếp tục khẳng định vị thế trong hệ thống báo chí chuyên ngành.
5 năm gần đây, dù nguồn nhân lực còn hết sức khiêm tốn, nhưng bằng tinh thần học hỏi, không để mình tụt lại phía sau trong công cuộc chuyển đổi số, Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ đã xây dựng và phát triển được cho mình một hệ sinh thái số đa dạng với Tạp chí điện tử, trang Fanpage, kênh Youtube, kênh Tiktok...
Chỉ vài tháng sau khi ra mắt Tạp chí điện tử, nhân dịp kỷ niệm 70 năm thành lập ngành Ngân hàng Việt Nam, Tạp chí điện tử Thị trường Tài chính Tiền tệ đã ghi dấu ấn trong ngành Ngân hàng khi phối hợp cùng Công ty Cổ phần Tập đoàn UB (UBGroup) tổ chức thành công “Cuộc thi viết Ngân hàng tôi yêu”. Chỉ sau 3 tuần phát động (từ ngày 22/3-16/4/2021), cuộc thi đã nhận được trên 800 tác phẩm dự thi thuộc nhiều thể loại như: Văn xuôi, truyện ngắn, truyện tranh, viết thư, thơ, nhạc.
Ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đánh giá: “Cuộc thi đã tạo sân chơi gắn kết và chia sẻ trong ngành Ngân hàng, khơi dậy và lan tỏa tình cảm, niềm tự hào là người cán bộ ngân hàng. Đây cũng là dịp để các cán bộ, nhân viên ngân hàng chia sẻ những kinh nghiệm, tâm tư, tình cảm về nghề ngân hàng, tình đồng nghiệp cũng như những tình cảm với ngân hàng, tổ chức đang công tác. Cuộc thi cũng góp phần xây dựng hình ảnh đẹp về ngành Ngân hàng cũng như làm nổi bật những đóng góp quan trọng của ngành Ngân hàng đối với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, phát triển kinh tế xã hội, đổi mới và hội nhập của đất nước”.
Từ năm 2021-2025, phát huy thế mạnh của nền tảng điện tử, Tạp chí đã tổ chức nhiều cuộc hội thảo về nội dung phát triển tài chính tiêu dùng, góp phần đẩy lùi tín dụng đen. Các hội thảo được tổ chức trực tiếp và phát đồng thời trên Tạp chí điện tử và các nền tảng Fanpage, Youtube thuộc hệ sinh thái số của Tạp chí, thu hút sự tham dự của hàng trăm khách mời, diễn giả đồng thời thu hút cả chục nghìn lượt theo dõi trực tuyến, hơn 60 báo, đài truyền hình, tạp chí, trang tin điện tử tham dự đưa tin bài về các hội thảo.
Tiếp đó, Tạp chí tổ chức tọa đàm trực tuyến "Đảm bảo an ninh, an toàn cho thanh toán điện tử trong kỷ nguyên số" thu hút hơn 10 nghìn lượt theo dõi.
Năm 2024, Tạp chí điện tử Thị trường Tài chính Tiền tệ với nhiệm vụ truyền thông đã góp phần quan trọng vào thành công của chuỗi các Cuộc thi trực tuyến lần đầu tiên được tổ chức nhân kỷ niệm 30 năm thành lập Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam. Đặc biệt, Cuộc thi “Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của cán bộ ngân hàng”, diễn ra trong 3 tuần đã nhận được tổng số 224.851 bài thi. Trong đó có 203.206 bài dự thi từ khối cán bộ nhân viên ngành Ngân hàng và 21.645 bài dự thi đến từ khối sinh viên và ngoài ngành. Cuộc thi đã tạo được ấn tượng và sức lan tỏa sâu rộng trong toàn ngành Ngân hàng.
Tích cực đổi mới và đa dạng cách thức truyền thông, gắn nội dung sát với thực tiễn hoạt động ngân hàng, chủ đề được dư luận quan tâm, Tạp chí điện tử đã liên tục mở tiểu mục riêng “Cập nhật thông tin và hoàn tất sinh trắc học để không bị gián đoạn giao dịch”, đăng tải ở vị trí trung tâm với hàng trăm tin, bài viết cung cấp hướng dẫn, khuyến cáo và các thực hành của các ngân hàng, giúp người dân, khách hàng của ngân hàng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chính mình; tiểu mục “Cảnh báo an ninh, an toàn trong thanh toán không dùng tiền mặt” để cập nhật thường xuyên khuyến cáo của các ngân hàng trong nhận diện các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến và các giải pháp phòng, ngừa rủi ro trong thanh toán không dùng tiền mặt cũng như các thông tin liên quan đến những tính năng mới nhằm nâng cao an toàn bảo mật trên các ứng dụng ngân hàng điện tử của các tổ chức tín dụng trong ngành.
Tháng 5/2025, Tạp chí triển khai sản phẩm báo chí ứng dụng công nghệ AI với tên gọi “Góc trò chuyện AI” để sản xuất các bài phỏng vấn chuyên sâu với các chuyên gia tài chính – ngân hàng nhằm làm rõ những những vấn đề thực tiễn trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng mà bạn đọc quan tâm như: Phỏng vấn TS. Nguyễn Quốc Hùng về sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng 2024 giúp thu hồi nợ xấu một cách minh bạch, an toàn, hiệu quả; Phỏng vấn Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Anh Tuấn: Triển khai xác thực sinh trắc học ghi nhận hiệu quả nổi bật, giảm thiểu gian lận và lừa đảo trong thanh toán trực tuyến...
Tạp chí điện tử Thị trường Tài chính Tiền tệ có được một vị thế đặc biệt trong lĩnh vực báo chí tài chính – ngân hàng bởi sự kết hợp nổi bật giữa nghiên cứu chuyên sâu, cập nhật thời sự và ứng dụng công nghệ hiện đại. Đến với Tạp chí điện tử, độc giả tìm thấy sự cân bằng giữa nghiên cứu học thuật với những góc nhìn sâu sắc về thị trường tài chính và thông tin cập nhật có tính thực tiễn cao. Đặc biệt, nhiều thông tin riêng có được phóng viên Tạp chí khai thác, trở thành nguồn tư liệu tham khảo giá trị với nhiều cơ quan báo chí, đồng nghiệp trong và ngoài ngành Ngân hàng.
KHÁT VỌNG VƯƠN MÌNH TRONG KỶ NGUYÊN MỚI
Để có thể tự tin vươn mình cùng ngành Ngân hàng và đất nước trong kỷ nguyên mới, đồng thời tiếp tục giữ vững vị thế là một tạp chí tài chính - ngân hàng uy tín, thời gian tới, Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ xác định tập trung vào một số định hướng chiến lược đổi mới như sau:
Tăng cường chuyển đổi số và phát triển nội dung đa nền tảng
Tạp chí đã có bước đi quan trọng với nền tảng điện tử, nhưng để tối ưu hơn nữa, cần tiếp tục: Đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhất là trong phân tích dữ liệu tài chính để cung cấp báo cáo chuyên sâu, dự báo xu hướng thị trường.
Phát triển nền tảng đa phương tiện với các nội dung video, podcast... giúp người đọc tiếp cận thông tin một cách sinh động và trực quan hơn.
Tăng cường tương tác trực tuyến, tạo ra các diễn đàn trao đổi giữa chuyên gia, doanh nghiệp và độc giả để phản hồi kịp thời về các vấn đề tài chính – ngân hàng quan trọng.
Đổi mới nội dung để đáp ứng nhu cầu độc giả hiện đại
Trong bối cảnh thông tin ngày càng đa dạng, việc làm mới nội dung sẽ giúp Tạp chí trở nên hấp dẫn hơn như:
Mở rộng chủ đề nghiên cứu: Ngoài các vấn đề tài chính truyền thống, cần khai thác sâu hơn về công nghệ tài chính (Fintech), ngân hàng số, Blockchain, ESG và xu hướng tài chính bền vững...
Cập nhật tin tức nhanh hơn: Đi cùng phân tích chuyên sâu, Tạp chí xây dựng các chuyên mục cập nhật diễn biến thị trường kịp thời hơn.
Đưa ra dự báo, nhận định xu hướng: Thay vì chỉ phản ánh thực trạng, Tạp chí có thể tạo ra những báo cáo đánh giá xu hướng tài chính, giúp độc giả có góc nhìn dài hạn về thị trường.
Xây dựng cộng đồng độc giả trung thành
Một tạp chí phát triển bền vững không chỉ dựa vào nội dung tốt, mà còn nhờ có một cộng đồng độc giả trung thành. Bởi vậy, thời gian tới Tạp chí sẽ chú trọng việc:
Tổ chức sự kiện, hội thảo trực tuyến: Mời các chuyên gia tài chính hàng đầu cùng thảo luận về các chủ đề quan trọng, tạo sự kết nối giữa độc giả và các nhà hoạch định chính sách.
Tạo chương trình thành viên độc quyền: Cung cấp những báo cáo chuyên sâu, nội dung đọc quyền dành riêng cho độc giả đăng ký.
Tăng cường tương tác trên mạng xã hội: Dẫn dắt các cuộc thảo luận về tài chính, tạo các chuyên mục Hỏi – Đáp để người đọc dễ dàng tiếp cận kiến thức mới.
Phát triển thương hiệu mạnh mẽ
Hợp tác với các tổ chức tài chính quốc tế, mở rộng mạng lưới và đưa ra những phân tích mang tính toàn cầu.
Ứng dụng mô hình dữ liệu lớn (Big Data) để theo dõi và phân tích thói quen độc giả, từ đó cá nhân hóa nội dung theo sở thích và nhu cầu của từng nhóm độc giả.
Nếu thực hiện được những bước đi này, tin rằng Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ không chỉ giữ vững vị thế, mà còn có thể bứt phá mạnh mẽ, trở thành một nền tảng thông tin tài chính không thể thiếu đối với độc giả trong và ngoài nước.
Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ đang tràn đầy khát vọng vươn mình bước vào một kỷ nguyên mới – năng động, sáng tạo, đổi mới.
Ba mươi năm qua là một hành trình vô cùng tự hào, nhưng Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ chưa bao giờ tự mãn, bằng lòng. Còn rất nhiều việc phải làm, nhiều điểm yếu cần khắc phục nhưng tin rằng với khát vọng vươn mình hướng tới tương lai luôn cháy bỏng, các thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên của Tạp chí sẽ tiếp nối thành công của những thế hệ đi trước, không ngừng học hỏi, làm mới, vượt lên mọi khó khăn, thách thức.
Hành trình 30 năm không chỉ là sự phát triển của một tạp chí, mà còn là sự đồng hành cùng các tổ chức hội viên Hiệp hội Ngân hàng nói riêng và ngành tài chính – ngân hàng Việt Nam nói chung. Trong thời đại mới, Tạp chí tiếp tục giữ vững tinh thần tiên phong, không ngừng đổi mới, góp phần định hình tương lai của báo chí tài chính và tiếp tục là cầu nối tri thức, lan tỏa những giá trị thiết thực trong ngành tài chính – ngân hàng.
Trải qua 30 năm hoạt động, Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ đã thể hiện là một tạp chí khoa học chuyên ngành có uy tín, một kênh thông tin chính thống, tích cực, tin cậy, hiệu quả của ngành Ngân hàng. Từ năm 2003 đến nay, Tạp chí với ấn phẩm giấy liên tục được xếp trong danh mục Tạp chí khoa học, chuyên ngành kinh tế của Hội đồng Giáo sư Nhà nước, được tính điểm khoa học cho các bài báo nghiên cứu đăng trên Tạp chí.
Với ẩn phẩm Tạp chí điện tử, trong 5 năm qua đã luôn đổi mới, phát triển đa nền tảng công nghệ, trở thành kênh thông tin chính thống, cập nhật kịp thời và hiệu quả, đáng tin cậy...
Trong chặng đường xây dựng và phát triển của mình, Tạp chí đã được tặng thưởng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, nhiều Bằng khen của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt nam, Bằng khen của Bộ Thông tin và Truyền thông, Bằng khen của Hội Nhà báo cho tập thể và một số cá nhân.
ThS. Trần Thị Thanh Bích