Dòng tiền hồi phục, áp lực nợ giảm tải

Ngày 25/8/2025 đánh dấu mốc quan trọng với Công ty CP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (UPCoM: HBC) khi doanh nghiệp chính thức công bố đã thắng kiện một tập đoàn lớn. Phán quyết buộc tập đoàn này phải thanh toán cho Hòa Bình tổng cộng 461,4 tỷ đồng, bao gồm giá trị công trình, tiền phạt vi phạm hợp đồng và lãi chậm trả. Khoản thu này không chỉ giúp cải thiện dòng tiền vốn nhiều năm căng thẳng mà còn mở ra triển vọng khôi phục năng lực tài chính, đây là động lực để Hòa Bình trở lại đường đua ở những dự án lớn.

Trước đó, tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, khi được hỏi về khoản phải thu quá hạn 1.800 tỷ đồng, lãnh đạo HBC cho biết sẽ thu hết trong 3 đến 5 năm tới. Trong năm 2025 dự kiến sẽ thu khoảng 400 tỷ đồng.

Trên thực tế, khoản bồi thường hơn 461 tỷ đồng được xem là “liều thuốc” tức thì đối với Hòa Bình trong bối cảnh doanh nghiệp đang chịu áp lực nợ vay ngắn hạn và lãi trái phiếu. Nửa đầu năm 2025, Hòa Bình mới chỉ đạt doanh thu thuần 1.627 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 47 tỷ đồng, giảm lần lượt 57% và 94% so với cùng kỳ, chỉ hoàn thành 18% kế hoạch doanh thu và 13% mục tiêu lợi nhuận cả năm. Bức tranh tài chính còn u ám hơn khi HBC gánh khoản lỗ lũy kế gần 2.254 tỷ đồng, tương đương 65% vốn điều lệ.

Trong quý II/2025, công ty ghi nhận doanh thu 935 tỷ đồng, giảm hơn một nửa so với cùng kỳ. Dù biên lãi gộp cải thiện lên 6,4%, HBC vẫn lỗ thuần 74 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh. Chỉ nhờ khoản lợi nhuận khác 121 tỷ đồng từ thanh lý tài sản cố định, công ty mới báo lãi ròng 42 tỷ đồng, nhưng vẫn thấp hơn 94% so với năm trước.

Điều này cho thấy, Hòa Bình đang phụ thuộc rất lớn vào các khoản thu bất thường để duy trì kết quả dương. Trong bối cảnh đó, việc thắng kiện có giá trị đặc biệt đối với Hoà Bình, nó không chỉ bổ sung nguồn vốn lưu động ngay lập tức mà còn chứng minh năng lực pháp lý và quyết tâm xử lý triệt để các khoản nợ xấu. Với dòng tiền được cải thiện, doanh nghiệp có thêm cơ sở để tái cấu trúc nợ, giảm áp lực lãi vay vốn chiếm tới 94 tỷ đồng trong quý II.

Không chỉ vậy, khoản thu này mang ý nghĩa tinh thần lớn, khi nó cho thấy nỗ lực kiên trì đòi quyền lợi của Hòa Bình đang đem lại kết quả. Nếu các vụ kiện tụng và thu hồi nợ tiếp theo cũng thành công, Công ty sẽ dần giải phóng “cục máu đông” tài chính tồn đọng nhiều năm, từ đó tạo nền tảng cho sự hồi phục bền vững.

Kỳ vọng sự trở lại của một thương hiệu

Một nhà thầu xây dựng quy mô lớn như Hòa Bình không chỉ cần kỹ thuật và nhân sự mà còn phải có tiềm lực tài chính để đáp ứng yêu cầu bảo lãnh, ký quỹ cũng như tiến độ thi công. Giai đoạn vừa qua, tình trạng nợ đọng và dòng tiền cạn kiệt khiến HBC bị hạn chế đáng kể trong khả năng tham gia những gói thầu quy mô.

Song song với việc tăng vốn điều lệ, khoản thu hồi 461 tỷ đồng được ví như “đòn bẩy kép” vừa cải thiện năng lực tài chính nội tại, vừa củng cố uy tín với ngân hàng, đối tác và nhà đầu tư. Sự thay đổi trong chỉ số an toàn vốn sẽ giúp HBC lấy lại niềm tin từ thị trường, đặc biệt khi dư nợ tài chính tính đến cuối tháng 6/2025 vẫn ở mức hơn 4.100 tỷ đồng, gấp gần 8 lần vốn chủ sở hữu.

Ở chiều ngược lại, Hòa Bình vẫn đang đối diện không ít thách thức. Báo cáo bán niên cho thấy Công ty chưa thu xếp được nguồn tiền để trả lãi quý II cho lô trái phiếu HBCH2126001 với số tiền hơn 10,2 tỷ đồng. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự thiếu hụt thanh khoản và là rủi ro uy tín nếu tình trạng kéo dài. Tuy nhiên, nếu các khoản nợ xấu tiếp tục được thu hồi, khả năng doanh nghiệp duy trì cam kết với trái chủ và ngân hàng sẽ được cải thiện đáng kể.

Triển vọng đáng chú ý là khi thanh khoản hồi phục, Hòa Bình có thể quay lại đường đua ở những dự án hạ tầng, cao tầng hoặc bất động sản phức hợp, nơi yêu cầu năng lực tài chính mạnh để đáp ứng các cam kết bảo lãnh. Với thương hiệu lâu năm cùng kinh nghiệm triển khai hàng loạt công trình lớn, doanh nghiệp có cơ hội tái khẳng định vị thế trong ngành.

Thị trường xây dựng Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa, được thúc đẩy bởi tiến trình đô thị hóa nhanh, đầu tư công mở rộng và nhu cầu nhà ở ngày càng cao. Với vị thế từng là một trong những nhà thầu xây dựng lớn nhất cả nước, Hòa Bình hoàn toàn có cơ hội tận dụng làn sóng này nếu quá trình tái cấu trúc và thu hồi nợ xấu diễn ra thuận lợi.

Chiến thắng pháp lý này có thể coi là bước khởi đầu của hành trình dài hơi. Nếu HBC duy trì tốc độ thu hồi nợ, từng bước giảm tỷ trọng khoản phải thu ngắn hạn – hiện chiếm tới 66% tổng tài sản, tương đương hơn 10.100 tỷ đồng thì bức tranh tài chính sẽ bớt rủi ro hơn đáng kể. Khi đó, doanh nghiệp không chỉ phục hồi, mà còn có thể bứt phá để lấy lại thị phần đã mất vào tay các đối thủ trong giai đoạn khó khăn.

Tuy nhiên, thách thức vẫn còn hiện hữu. Hòa Bình cần cải thiện hiệu quả hoạt động cốt lõi thay vì chỉ trông chờ vào các khoản thu bất thường. Nhưng với một chiến thắng pháp lý quan trọng, dòng tiền cải thiện và uy tín được củng cố, thị trường có lý do để kỳ vọng doanh nghiệp sẽ tìm lại ánh hào quang của một thương hiệu từng gắn với hàng loạt công trình biểu tượng trên khắp cả nước.