Chính sách phòng vệ thương mại tạo “lá chắn” cho ngành thép

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định số 2310, chính thức áp thuế chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Theo đó, mức thuế áp dụng với các nhà sản xuất, xuất khẩu Trung Quốc có thể lên tới 37,13%, trong khi sản phẩm từ Hàn Quốc chịu mức thuế 15,67%.

Đây là bước đi tiếp nối sau giai đoạn áp thuế tạm thời từ tháng 4/2025, nhằm xử lý tình trạng thép giá rẻ gây thiệt hại cho ngành sản xuất nội địa. Những doanh nghiệp không thuộc diện áp thuế hoặc phải chịu mức thấp hơn so với tạm thời sẽ được hoàn lại phần chênh lệch đã nộp.

Cuộc điều tra được khởi xướng theo yêu cầu của 5 nhà sản xuất lớn trong nước, gồm Tập đoàn Hoa Sen, Thép Nam Kim, Tôn Phương Nam, Tôn Đông Á và China Steel & Nippon Steel Việt Nam. Bộ Công Thương cho biết đã tiến hành thẩm tra tại chỗ các doanh nghiệp nước ngoài và xác định có hành vi bán phá giá, gây tổn hại đáng kể cho ngành thép mạ Việt Nam. Đây cũng là vụ áp thuế phòng vệ thương mại thứ hai đối với ngành thép trong năm nay, sau quyết định áp thuế với thép cuộn nóng từ Trung Quốc hồi tháng 7.

Trong ngành tôn mạ, Tập đoàn Hoa Sen đang là doanh nghiệp dẫn đầu với 29% thị phần tính đến năm 2024. Các báo cáo phân tích cho rằng biện pháp thuế lần này sẽ giúp Hoa Sen hưởng lợi trực tiếp. Theo dự báo của MBS Research, thị phần của tập đoàn có thể tăng lên 30% trong năm 2025 và tiếp tục nhích lên 31% vào năm 2026, củng cố vị thế số một trên thị trường.

Bên cạnh Hoa Sen, các doanh nghiệp khác như Nam Kim hay Tôn Đông Á cũng được hưởng lợi khi khoảng cách giá giữa thép nhập khẩu và sản xuất trong nước được thu hẹp. Điều này mở ra cơ hội giành lại khách hàng vốn trước đây bị hàng ngoại cạnh tranh gay gắt về giá.

Đối với toàn ngành, chính sách mới không chỉ tạo sự công bằng trong cạnh tranh mà còn giúp cải thiện biên lợi nhuận, khi các doanh nghiệp không còn buộc phải bán dưới giá thành để giữ thị phần.

Thị trường tôn mạ được hỗ trợ từ nhu cầu

Ngoài tác động trực tiếp từ chính sách, thị trường tôn mạ trong nước còn được kỳ vọng hưởng lợi từ sự phục hồi của nhu cầu xây dựng. Từ quý III/2025, giá thép mạ có thể bước vào chu kỳ tăng trở lại nhờ thị trường bất động sản ấm dần và vốn đầu tư công được đẩy mạnh giải ngân.

Sự kết hợp giữa yếu tố cung – cầu và chính sách phòng vệ thương mại tạo ra một điểm rơi thuận lợi, hỗ trợ tích cực cho doanh thu và lợi nhuận của các nhà sản xuất thép mạ Việt Nam. Nhiều ý kiến cho rằng, nếu tận dụng tốt giai đoạn này, các doanh nghiệp sẽ có cơ hội mở rộng năng lực sản xuất, đồng thời nâng cao khả năng cạnh tranh không chỉ tại thị trường nội địa mà cả khi tham gia xuất khẩu.

Với lợi thế từ thuế chống bán phá giá, doanh nghiệp Việt có thể tập trung hơn vào cải thiện chất lượng sản phẩm, tăng cường đầu tư công nghệ để củng cố vị thế trong dài hạn. Đặc biệt, Hoa Sen được dự báo tiếp tục duy trì vai trò “người dẫn dắt” ngành, trong khi các doanh nghiệp khác như Nam Kim, Tôn Đông Á có cơ hội tạo ra sự bứt phá nếu tận dụng tốt giai đoạn thuận lợi này.

Ngành thép mạ đang đứng trước chu kỳ mới, khi sức ép từ hàng nhập khẩu giảm bớt, trong khi nhu cầu trong nước và khu vực được dự báo tăng trưởng. Đây là điều kiện quan trọng để các doanh nghiệp nội tái khẳng định vị thế, chuẩn bị cho những chiến lược dài hạn trên một thị trường vốn nhiều biến động.