Nâng cao chất lượng phát triển năng lực số,  từng bước đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học

Hội nghị được kết nối trực tuyến tới các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đồng chủ trì Hội nghị có các đồng chí: Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) Nguyễn Kim Sơn. Cùng dự Hội nghị có lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, các ý kiến tại Hội nghị, năm học 2024-2025, toàn ngành GDĐT đã hoàn thành Kế hoạch nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm học 2024-2025 và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Một số kết quả nổi bật gồm: Đột phá trong hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển GDĐT; tích cực, chủ động triển khai hiệu quả công tác sắp xếp tổ chức bộ máy và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp; tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng GDĐT, kết quả năm học này cao hơn năm học trước ở tất cả các chỉ tiêu của tất cả các cấp/bậc học; các điều kiện bảo đảm chất lượng như đội ngũ nhà giáo, cơ sở vật chất tiếp tục được tăng cường; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong GDĐT; chất lượng giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học chuyển biến tích cực.

Năm học 2025-2026 là năm học đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Đây cũng là năm học cả nước triển khai thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GDĐT và các luật sửa đổi trong lĩnh vực GDĐT.

Ngành GDĐT xác định các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm về tập trung thể chế hóa các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp được giao tại Nghị quyết của Bộ Chính trị; triển khai thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; chuẩn bị tốt các điều kiện bảo đảm để từng bước đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học; triển khai thực hiện tuyển dụng, sử dụng hết số biên chế giáo viên được giao; sử dụng hiệu quả các nguồn vốn từ ngân sách nhà nước; khẩn trương hoàn thiện các cơ sở dữ liệu của ngành, bảo đảm kết nối, liên thông dữ liệu trong nội bộ ngành với các cơ sở dữ liệu quốc gia; nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực; thu hút, sử dụng hiệu quả các nguồn lực của nước ngoài; triển khai có hiệu quả các phong trào thi đua…

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh hiếu học, "tôn sư trọng đạo", coi "hiền tài là nguyên khí quốc gia" là truyền thống tốt đẹp bao đời nay của dân tộc ta. Đảng, Nhà nước ta luôn coi GDĐT là quốc sách hàng đầu với vai trò đặc biệt quan trọng, tạo nền tảng hình thành và phát triển nhân cách, năng lực của mỗi người.

"Nguồn lực con người là nhân tố quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của mỗi quốc gia, GDĐT hình thành nên "Đức - Trí - Thể - Mỹ" của con người, nên GDĐT có vai trò đặc biệt quan trọng với sự phát triển nhanh, bền vững đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.

Để đạt được 2 mục tiêu chiến lược 100 năm của đất nước, Đảng, Nhà nước, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trương ban hành nhiều quyết sách tạo đột phá phát triển, thực hiện cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy, "sắp xếp lại giang sơn", triển khai "bộ tứ trụ cột" về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế; xây dựng và thực thi pháp luật; phát triển kinh tế tư nhân. Đồng thời, Bộ Chính trị sẽ ban hành các Nghị quyết tạo đột phá về phát triển GDĐT, chăm sóc sức khỏe nhân dân, phát triển văn hóa và phát triển kinh tế nhà nước.

"Tất cả các chủ trương, quyết sách này đều liên quan tới GDĐT. Vì vậy, hơn lúc nào hết, chúng ta cần tập trung ưu tiên mọi nguồn lực cho phát triển GDĐT, tạo ra mọi cơ chế, chính sách thực sự thông thoáng, thuận lợi, hạ tầng hiện đại, thông suốt, con người và quản lý phải thông minh", Thủ tướng nhấn mạnh.

Về kết quả năm học 2024-2025, cơ bản đồng ý nội dung báo cáo, ý kiến của các đại biểu, Thủ tướng nhấn mạnh những thành tựu là rất cơ bản và khái quát trong 36 chữ: "Thể chế hoàn thiện, bộ máy tinh gọn, chất lượng nâng cao, kỳ thi chuyên nghiệp, giáo viên nâng tầm, hội nhập mở rộng, cơ sở khang trang, khoa học phát triển, tài năng nở sớm", đồng thời nêu 9 kết quả nổi bật đạt được.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao, biểu dương và nhiệt liệt chúc mừng những kết quả quan trọng mà toàn ngành GDĐT đã đạt được trong năm học vừa qua, góp phần quan trọng vào những thành tựu chung của đất nước.

Đồng thời, Thủ tướng khái quát những hạn chế, bất cập và khó khăn, thách thức liên quan tới chương trình bất cập, quy mô manh mún, ngành nghề không cân, đạo đức chưa cao, kỹ năng thiếu hụt, giáo viên chưa đủ, mạng lưới chưa thông, kinh phí thụ động. Nhân dịp này, Thủ tướng cũng lưu ý nghiên cứu tổ chức kỳ thi trung học phổ thông sớm hơn, điều chỉnh quy định đăng ký xét tuyển hợp lý hơn.

Thủ tướng cho rằng, thời gian tới, bối cảnh tình hình dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nhìn chung khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Ngành GDĐT đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới, phát triển đột phá hơn, vừa để khắc phục những hạn chế bất cập, giải quyết vấn đề của chính mình, vừa góp phần quan trọng thực hiện thành công các quyết sách mới của Đảng, Nhà nước, tạo nền tảng vững chắc cho đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Từ kết quả đạt được và kinh nghiệm thực tiễn công tác chỉ đạo, điều hành thời gian qua, Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng, tập thể lãnh đạo Bộ và toàn ngành GDĐT tiếp tục tập trung quán triệt và thực hiện hiệu quả quan điểm định hướng chủ đạo: "Lấy học sinh, sinh viên làm trung tâm, là chủ thể - Thầy, cô giáo là động lực - Nhà trường là bệ đỡ - Gia đình là điểm tựa - Xã hội là nền tảng".

Thủ tướng cũng đánh giá cao phương châm của Đại hội Đảng bộ Bộ GD&ĐT "Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển"; Đại hội cũng đề ra những phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp cho nhiệm kỳ mới 2025-2030 với 8 nội dung trọng tâm, đột phá; đây là những nội dung rất đúng, rất trúng, cần tập trung quán triệt và thực hiện nghiêm túc, kịp thời, hiệu quả trong toàn ngành.

Về phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm học 2025-2026, Thủ tướng nhấn mạnh cần tập trung chuyển đổi trạng thái, từ coi GDĐT là việc riêng của ngành thành nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị, của toàn dân, toàn xã hội; chuyển từ trang bị kiến thức sang phát triển năng lực toàn diện của người học.

Cùng với đó, Thủ tướng nhấn mạnh, mọi tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận để giải quyết các vấn đề phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa, hành động quyết liệt hơn nữa theo hướng: Mọi công dân phải được tiếp cận bình đẳng với GDĐT, nhất là người yếu thế, người ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo; xây dựng chương trình, giáo trình tiên tiến, hiện đại, phù hợp thực tế hơn nữa, học đi đôi với hành, học thật, thi thật, hiệu quả thật, thầy cô tạo động lực, truyền cảm hứng cho học sinh, gia đình, xã hội, nhà trường là nền tảng, bệ đỡ, điểm tựa vững chắc cho thầy cô và học sinh; dứt khoát không để học sinh thiếu trường, thiếu lớp, thiếu thầy cô, thiếu ăn, thiếu mặc.

Bên cạnh các nhiệm vụ thường xuyên, Thủ tướng yêu cầu tập trung thực hiện một số nhiệm vụ đột phá, đặc biệt là quán triệt, triển khai đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GDĐT ngay khi Nghị quyết được ban hành.

Tiếp tục rà soát, quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục khuyết tật, giáo dục đại học và cao đẳng sư phạm, giáo dục nghề nghiệp; huy động mọi nguồn lực. Bảo đảm quỹ đất phù hợp để xây trường, lớp học, nhất là bổ sung trường, lớp để thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền, trước mắt thí điểm đầu tư xây mới hoặc cải tạo 100 trường trong năm 2025.

Nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông. Triển khai thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; bảo đảm an toàn cho trẻ em. Nâng cao chất lượng phát triển năng lực số, trí tuệ nhân tạo (AI); từng bước đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo; chú trọng các ngành, lĩnh vực kinh tế tri thức, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, nhất là các ngành khoa học cơ bản, kỹ thuật, công nghệ và các ngành mới (như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, đường sắt cao tốc, điện hạt nhân...).

Đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Khuyến khích phát triển và khai thác dữ liệu lớn, ứng dụng, phát triển trí tuệ nhân tạo phù hợp. Tiếp tục xây dựng hạ tầng học tập quốc gia, kho học liệu số chia sẻ dùng chung toàn ngành để tạo cơ sở cho việc đẩy mạnh xã hội học tập, học tập suốt đời.

Đẩy mạnh hợp tác và hội nhập quốc tế. Mở rộng, đa dạng hóa và làm sâu sắc hơn các cơ chế hợp tác quốc tế; thúc đẩy đàm phán, ký kết các thoả thuận, hiệp định về hợp tác GDĐT.

Triển khai thực hiện chủ trương hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở các xã biên giới đất liền từ năm học 2025-2026; miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông.

Thủ tướng Chính phủ đồng thời cũng nêu rõ một số nhiệm vụ cụ thể của các bộ, cơ quan, địa phương, trên tinh thần phân công "6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền", Thủ tướng chỉ đạo Bộ GDĐT chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành địa phương tiếp tục triển khai thực hiện Kết luận 91 của Bộ Chính trị; đặc biệt là tập trung xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù và Kế hoạch hành động của Chính phủ để triển khai Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GDĐT.

Thủ tướng nhắc lại, trong Thư gửi học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (ngày 15/9/1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã viết: "Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em". Thủ tướng nêu rõ, ngành GDĐT cần thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Bác trong thực hiện sứ mệnh vinh quang, trọng trách vẻ vang "dạy chữ, dạy người" cho các em học sinh, sinh viên, những thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước.

Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn thấu hiểu và chia sẻ với những khó khăn, vất vả của ngành GDĐT, của hơn 1 triệu thầy giáo, cô giáo đang nỗ lực không ngừng nghỉ, làm việc không mệt mỏi, ngày đêm cống hiến cho sự nghiệp "trồng người", như Bác Hồ kính yêu từng căn dặn chúng ta: "Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người".

Trước thềm năm học mới 2025-2026, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng chúc ngành GDĐT, toàn thể các thầy giáo, cô giáo luôn phát huy tinh thần trách nhiệm và nhiệt huyết với nghề, khắc phục mọi khó khăn, kiên trì mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện GDĐT, góp phần quan trọng đưa đất nước ta vững bước phát triển trong kỷ nguyên mới, phát triển giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng, nhân dân ngày càng ấm no và hạnh phúc.