Sau vài năm đi làm, có một khoản tích lũy nho nhỏ và thu nhập tương đối ổn định, nhiều người trẻ bắt đầu tự hỏi: Đã đến lúc “an cư” bằng một căn hộ hay nên tiếp tục thuê nhà để giữ dòng tiền linh hoạt?

Câu hỏi tưởng đơn giản nhưng lại là một trong những quyết định tài chính quan trọng nhất của giai đoạn tuổi 25–30, thời điểm nhiều người vừa đủ chín chắn để lên kế hoạch dài hạn, nhưng chưa có nền tảng tài chính vững vàng.

Theo khảo sát, giá căn hộ trung cấp tại Hà Nội và TP.HCM hiện dao động 2–3 tỷ đồng, tăng khoảng 30–40% so với 5 năm trước. Trong khi đó, mức thu nhập bình quân của người đi làm trẻ tăng chậm hơn nhiều, khoảng 6–8% mỗi năm.

Với một người có thu nhập 20 triệu đồng/tháng, nếu vay mua căn hộ 2 tỷ, trả trước 30% và vay phần còn lại trong 20 năm với lãi suất 9%/năm, số tiền phải trả hàng tháng xấp xỉ 12–14 triệu đồng, chiếm hơn nửa thu nhập.

Vấn đề không chỉ là trả góp đều, mà là người mua nhà phải duy trì được công việc, thu nhập và khả năng trả nợ suốt hai thập kỷ. Bất kỳ biến động nào như mất việc, ốm đau, thay đổi thu nhập đều có thể tạo áp lực lớn về tài chính.

Vì vậy, việc “mua nhà sớm để ổn định” có thể trở thành gánh nặng tài chính dài hạn nếu không có kế hoạch rõ ràng và quỹ dự phòng đủ mạnh.

Ở chiều ngược lại, thuê nhà giúp người trẻ duy trì dòng tiền linh hoạt, đặc biệt trong bối cảnh thị trường lao động và bất động sản biến động. Với mức giá thuê căn hộ tầm trung 6–9 triệu đồng/tháng, người đi làm có thể tiết kiệm 5-6 triệu mỗi tháng so với trả góp, phần chênh lệch đó có thể được đầu tư vào quỹ mở, cổ phiếu hoặc tiết kiệm dài hạn.

Nếu đầu tư đều đặn 4 triệu/tháng với lợi suất trung bình 8%/năm, sau 5 năm, người thuê nhà có thể tích lũy khoảng 300 triệu đồng, trở thành một phần vốn đáng kể cho kế hoạch mua nhà sau này.

Tuy nhiên, rủi ro lớn nhất của phương án này là thiếu kỷ luật tiết kiệm. Nếu không có kế hoạch đầu tư rõ ràng, phần tiền dư dễ bị chi tiêu theo cảm hứng. Khi đó, việc thuê nhà không còn là chiến lược tài chính, mà chỉ là trì hoãn an cư.

Một yếu tố khác không thể bỏ qua là tâm lý xã hội. “Có nhà” với nhiều người vẫn được xem là dấu mốc của sự trưởng thành và ổn định. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến nghị nên nhìn nhận việc sở hữu nhà như một quyết định tài chính, không phải “thước đo thành công”.

Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang điều chỉnh việc vội vàng vay nợ lớn có thể khiến người mua lỡ mất cơ hội đầu tư khác sinh lời tốt hơn. Ngược lại, nếu chọn được dự án hợp lý, vị trí ổn định, và kiểm soát được tỷ lệ vay dưới 40% thu nhập, mua nhà ở thời điểm này vẫn là chiến lược dài hạn khả thi.

Quyết định mua hay thuê nhà sau 5 năm đi làm không có đáp án chung. Tất cả phụ thuộc vào dòng tiền thực tế, mức độ ổn định thu nhập và mục tiêu cá nhân.

Nếu bạn có khoản tiết kiệm tương đương 30% giá trị căn hộ, thu nhập ổn định, quỹ dự phòng ít nhất 6 tháng chi tiêu, và sẵn sàng sống tiết chế trong vài năm, mua nhà trả góp là lựa chọn hợp lý.
Ngược lại, nếu thu nhập chưa bền vững, đang muốn đầu tư sinh lời hoặc chưa xác định nơi lập nghiệp lâu dài, tiếp tục thuê và tích sản sẽ giúp tài chính linh hoạt hơn.