Việc Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP cùng với Luật Công nghiệp Công nghệ số được xem là bước tiến quan trọng trong hành trình hình thành thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Lần đầu tiên, tài sản mã hóa được chính thức công nhận trong hệ thống pháp lý, tạo nền tảng để quản lý một thị trường vốn đã rất sôi động nhưng lâu nay tồn tại trong vùng xám. Những thay đổi này mở ra kỳ vọng không chỉ đối với nhà đầu tư cá nhân mà còn đối với doanh nghiệp đang tìm kiếm các kênh huy động vốn linh hoạt hơn.

Theo các chuyên gia, Việt Nam đang sở hữu một cộng đồng người dùng tài sản số lớn bậc nhất thế giới với khoảng 17 triệu tài khoản đang hoạt động. Khối lượng giao dịch tài sản mã hóa từ giữa năm 2024 đến giữa năm 2025 đã vượt 200 tỷ USD. Quy mô này cho thấy thị trường trong nước tiềm năng không thua kém nhiều quốc gia có hệ sinh thái tài sản số phát triển. Khi khung pháp lý bắt đầu định hình, thị trường có cơ hội chuyển mình từ tự phát sang chuyên nghiệp và minh bạch hơn.

Ông Nghiêm Minh Hoàng, chuyên gia ứng dụng fintech thuộc Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, nhận định rằng sự xuất hiện của Nghị quyết 05 tạo ra bước mở đáng kể cho doanh nghiệp trong nước. Điểm cốt lõi của nghị quyết là cho phép doanh nghiệp Việt Nam phát hành tài sản mã hóa dựa trên tài sản thực cho nhà đầu tư nước ngoài thông qua các tổ chức được Bộ Tài chính cấp phép. Đây là cơ chế mới giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn quốc tế nhanh chóng và hiệu quả hơn, đặc biệt với những lĩnh vực vốn có tính thanh khoản thấp như bất động sản, cơ sở hạ tầng hoặc các dự án cần vốn lớn trong thời gian dài.

Theo ông Hoàng, tài sản mã hóa gắn với tài sản thực, hay còn gọi là tài sản RWA, sẽ trở thành xu hướng nổi bật toàn cầu trong 5 đến 7 năm tới. Nhóm tài sản này không chỉ gia tăng khả năng huy động vốn mà còn khai thác được lợi thế giao dịch liên tục và khả năng chia nhỏ giá trị tài sản, giúp các dự án tiếp cận được tập nhà đầu tư rộng hơn. Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam duy trì ổn định vĩ mô và cải cách pháp lý đang diễn ra nhanh chóng, việc đón nhận RWA được đánh giá sẽ giúp Việt Nam thu hút tốt hơn các dòng vốn quốc tế.

Song song với RWA, thị trường tài sản mã hóa không dựa trên tài sản cơ sở như Bitcoin và Ethereum tiếp tục duy trì sức hút. Nhiều chính phủ và tập đoàn lớn trên thế giới đã đưa Bitcoin vào danh mục nắm giữ, thể hiện mức độ chấp nhận ngày càng cao đối với loại tài sản này. Dù biến động mạnh, Bitcoin vẫn được đánh giá là kênh đầu tư tiềm năng trong trung hạn, đặc biệt khi xu hướng thể chế hóa đang diễn ra rõ nét. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo nhà đầu tư cần thận trọng và phân bổ vốn hợp lý do mức độ rủi ro của nhóm tài sản này cao hơn các kênh truyền thống.

Ở góc nhìn rộng hơn, ông Giáp Văn Đại, CEO Nami Foundation, cho rằng blockchain không chỉ tạo ra tài sản số mà còn đặt nền móng cho giai đoạn phát triển mới của nền kinh tế số, nơi tính minh bạch, khả năng truy xuất và định danh số đóng vai trò quan trọng. Công nghệ này đang từng bước lan tỏa vào nhiều lĩnh vực, từ thị trường vốn đến thương mại và lao động số. Khi kết hợp với trí tuệ nhân tạo và năng lượng sạch, blockchain được xem là một trong những trụ cột của mô hình kinh tế hiện đại.

Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm thách thức. Nghị quyết 05 đưa ra các điều kiện rất khắt khe đối với tổ chức muốn thành lập sàn giao dịch tài sản mã hóa, như vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng, hệ thống công nghệ thông tin đạt chuẩn an toàn cấp độ 4 và đội ngũ nhân sự vận hành phải có kinh nghiệm chuyên môn sâu. Đây là những yêu cầu khiến không phải doanh nghiệp nào cũng có thể tham gia, thể hiện sự thận trọng của cơ quan quản lý trước khi đưa một thị trường hoàn toàn mới vào vận hành chính thức.

Bên cạnh yêu cầu pháp lý, rủi ro bảo mật cũng được xem là thách thức lớn. Việc sàn Bybit bị tấn công và thiệt hại gần 1,5 tỷ USD đầu năm 2025 là minh chứng cho mức độ phức tạp của an ninh mạng đối với tài sản số. Ngoài ra, phản ứng thực tế của nhà đầu tư trong nước và quốc tế đối với các sàn được cấp phép vẫn còn là câu hỏi chưa có lời giải và chỉ có thể quan sát khi thị trường bắt đầu hoạt động.

Dù vậy, các chuyên gia đều bày tỏ sự lạc quan có kiểm soát. Với tốc độ hoàn thiện pháp lý nhanh và hướng tiếp cận cởi mở của Chính phủ, Việt Nam được kỳ vọng có thể hình thành các sàn giao dịch tài sản mã hóa đầu tiên vào đầu năm 2026. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để thị trường phát triển lành mạnh và thu hút nguồn vốn quốc tế trong một giai đoạn tăng trưởng mới của nền kinh tế.