Thủ tướng: Bảo tồn, phát huy văn hóa các dân tộc là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài

Tối 24/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khai mạc “Tuần Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản Văn hóa Việt Nam” 2025 với chủ đề "Đoàn kết một lòng - Hướng về miền Trung" tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Cùng dự có Ủy viên Bộ chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Đỗ Văn Chiến; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, đại diện các tổ chức quốc tế; đông đảo các nghệ nhân, già làng, trưởng bản tiêu biểu đại diện cho cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam. 

Củng cố, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Phát biểu tại lễ khai mạc, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, “Tuần Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản Văn hóa Việt Nam” năm 2025 là hoạt động thường niên, là dịp để củng cố, tăng cường sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo Đảng; là dịp tôn vinh, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc, làm giàu thêm bản sắc, sự thống nhất trong đa dạng của văn hóa Việt Nam.

Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại – Nhà văn hóa kiệt xuất trong bản Di chúc thiêng liêng để lại cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, đã căn dặn: “Điều mong muốn cuối cùng của tôi là: Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ, giàu mạnh và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”.

Thấm nhuần tư tưởng của Người, ông Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng và xây dựng, phát triển đất nước, Đảng ta luôn chú trọng củng cố, tăng cường tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc; phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam. Đặc biệt, mỗi khi đất nước đứng trước gian nguy, khó khăn, thử thách, chính tinh thần đại đoàn kết dân tộc, lòng yêu nước, văn hóa yêu thương, chia sẻ được phát huy, kết thành sức mạnh vô song để đưa đất nước vững bước đi lên.

Tuần “Đại đoàn kết các dân tộc - Di sản Văn hóa Việt Nam” năm 2025 được tổ chức với phương châm “Để chủ thể văn hoá tự giới thiệu về mình”. Thông qua các hoạt động trưng bày, triển lãm, giới thiệu không gian văn hóa, tái hiện các lễ hội độc đáo của các dân tộc, sẽ mang lại những trải nghiệm quý báu đối với nhân dân và du khách. Qua đó, góp phần bồi dưỡng tinh thần yêu văn hóa dân tộc và tình yêu quê hương đất nước, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ, để những giá trị văn hóa của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam luôn được tiếp nối, trao truyền cho thế hệ mai sau; thắt chặt và tô thắm thêm tình đoàn kết giữa các dân tộc.

“Những giá trị văn hóa truyền thống được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta sẽ là điểm tựa vững chắc để Việt Nam vững tin bước vào kỷ nguyên mới” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định.

Văn hóa là sức mạnh nội sinh của quốc gia, dân tộc

Nhấn mạnh, Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ thiên tài, người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới, đã căn dặn “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi”, phát biểu chỉ đạo tại chương trình, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ: Đảng, Nhà nước xác định văn hóa là sức mạnh nội sinh của quốc gia, dân tộc, là nền tảng tinh thần của Nhân dân; “Văn hóa còn thì dân tộc còn, văn hóa mất thì dân tộc mất”; định hướng phát triển văn hóa có tính khoa học, tính đại chúng và tính dân tộc sâu sắc; văn hóa phải văn minh, hiện đại, thực sự trở thành động lực, nguồn lực quan trọng thúc đẩy phát triển đất nước, đồng thời là sức mạnh mềm nâng cao vị thế quốc gia.

Chúng ta đã nỗ lực gìn giữ và phát huy các di sản, giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Trong những thành tựu ấy, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam được ghi nhận là một biểu tượng sống động. Sau hơn 15 năm xây dựng và phát triển, Làng Văn hóa đã thực sự trở thành “Ngôi nhà chung” của 54 dân tộc anh em; nơi hội tụ, trình diễn, trao truyền và lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc của các dân tộc; nơi du khách trong và ngoài nước được trải nghiệm, cảm nhận sâu sắc văn hóa Việt Nam “thống nhất trong đa dạng”.

Đồng thời, Thủ tướng cũng biểu dương vai trò của đội ngũ nghệ nhân, người có uy tín trong cộng đồng và đồng bào các dân tộc, những “báu vật nhân văn sống” đang ngày đêm gìn giữ ngọn lửa văn hóa dân tộc, để những giá trị văn hóa không bị mai một và tiếp tục sống mãi với thời gian.

Trên cơ sở những thành tựu đạt được, Thủ tướng nhấn mạnh, việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa không chỉ là trách nhiệm lịch sử mà còn là cách để chúng ta tôn vinh quá khứ, giáo dục thế hệ trẻ và xây dựng tương lai bền vững cho dân tộc Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình toàn cầu hóa, đô thị hóa, hội nhập quốc tế, xuất hiện ngày càng nhiều yếu tố văn hóa độc hại, đi ngược với văn hóa, thuần phong, mỹ tục, Thủ tướng nêu, cần kiên quyết đấu tranh loại bỏ ra khỏi đời sống xã hội. 

Đặc biệt, việc bảo tồn di sản văn hóa không chỉ là trách nhiệm lịch sử, mà còn là cách để tôn vinh quá khứ, giáo dục thế hệ trẻ và xây dựng tương lai bền vững cho dân tộc Việt Nam. Do vậy, Thủ tướng nhấn mạnh phải quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực hơn nữa, hành động quyết liệt, kết hợp sức mạnh nội sinh của dân tộc với sức mạnh thời đại, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo để, vượt qua những khó khăn, thách thức. 

Thời gian tới, để công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc đạt hiệu quả cao hơn, Thủ tướng đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các cấp, các ngành, các địa phương tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ: Tiếp tục quán triệt sâu sắc, hiệu quả Nghị quyết của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, coi việc bảo tồn và phát huy văn hóa các dân tộc là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và của mỗi người. Các cấp ủy Đảng, chính quyền cần đưa nội dung này vào chương trình hành động cụ thể, đảm bảo sự lãnh đạo chặt chẽ, sự tham gia rộng rãi của nhân dân.

Đồng thời, hoàn thiện thể chế, chính sách, ban hành cơ chế hỗ trợ nghệ nhân, làng nghề, doanh nghiệp văn hóa, ưu tiên nguồn lực cho bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc và phát triển hạ tầng văn hóa. Cùng với đó đầu tư nguồn lực hợp lý và hiệu quả cho các chương trình, dự án bảo tồn văn hóa, đặc biệt là những di sản đang có nguy cơ mai một; gắn kết chặt chẽ công tác bảo tồn, phát triển du lịch bền vững và xóa đói giảm nghèo, để văn hóa thực sự trở thành tài sản, mang lại lợi ích kinh tế cho mỗi người dân, cho Tổ quốc.

Bên cạnh đó, cần xây dựng sản phẩm du lịch văn hóa có bản sắc, thân thiện với môi trường, bảo vệ lợi ích cho cộng đồng địa phương; hỗ trợ nghệ nhân trong việc truyền nghề cho thế hệ trẻ; ứng dụng công nghệ số để quảng bá di sản, xây dựng mô hình du lịch cộng đồng giúp người dân vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc được tham gia và hưởng lợi từ các công tác văn hoá này. Quan tâm xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đảm bảo công bằng trong hưởng thụ văn hóa; tăng cường tuyên truyền, giáo dục về giá trị của tình đại đoàn kết toàn dân tộc trong thế hệ trẻ; đưa di sản văn hóa vào hệ thống giáo dục, sinh hoạt cộng đồng. 

Mặt khác, Thủ tướng yêu cầu cần phát huy vai trò của Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam như một trung tâm văn hóa tầm quốc gia và quốc tế, nơi thường xuyên tổ chức các hoạt động giao lưu, trao đổi và trình diễn văn hóa đặc sắc của các dân tộc, các vùng miền. Làng Văn hoá cần tiếp tục được đầu tư đồng bộ về hạ tầng, phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa bền vững và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá; tăng cường đón tiếp nghệ nhân, đồng bào các dân tộc về hoạt động hàng ngày; mở rộng các chương trình trải nghiệm, giáo dục văn hóa dành cho cộng đồng, học sinh, sinh viên, tất cả mọi người và bạn bè quốc tế.

Tại chương trình, Ủy Ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch kêu gọi các tập thể, doanh nghiệp, cá nhân quyên góp ủng hộ đồng bào miền Trung - Tây Nguyên bị thiệt hại do mưa lũ gây ra với tổng số tiền là 540 tỷ đồng. Đồng thời, Ban tổ chức kêu gọi toàn thể đại biểu, nhân dân, khán giả xem truyền hình thể hiện tấm lòng chia sẽ những khó khăn, mất mát với đồng bào miền Trung - Tây Nguyên bằng cách quét mã QR để ủng hộ.