Tồn kho áp sát đỉnh 3 năm

Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2025, tính đến thời điểm ngày 30/6, Tập đoàn Hòa Phát (HOSE: HPG) ghi nhận giá trị hàng tồn kho ở mức hơn 48.900 tỷ đồng, tăng khoảng 2.700 tỷ so với đầu năm. Trong khi đó, khoản trích lập dự phòng lại giảm một nửa, xuống chỉ còn 46,9 tỷ đồng, thấp xa so với giai đoạn cuối năm 2022, khi con số này từng leo từ 187 tỷ lên 1.236 tỷ đồng chỉ sau 9 tháng vì giá thép rơi mạnh và nguyên liệu đầu vào tăng cao.

Với hơn 48.900 tỷ đồng hàng tồn kho, con số này hiện vẫn dưới mức kỷ lục gần 57.600 tỷ đồng hồi quý II/2022. Được biết, xu hướng đi lên lần này chủ yếu xuất phát từ việc Hòa Phát bắt đầu vận hành một phần dự án Nhà máy thép Dung Quất 2 – công trình có tổng vốn đầu tư hơn 85.000 tỷ đồng. Dự án được kỳ vọng đưa năng lực sản xuất thép cán nóng (HRC) của Hòa Phát lên vị trí dẫn đầu khu vực.

Thị trường thép hiện ổn định hơn so với hai năm trước, song áp lực cạnh tranh từ thép giá rẻ Trung Quốc vẫn dai dẳng. Để bảo toàn biên lợi nhuận, Hòa Phát liên tục điều chỉnh tăng giá bán, gần nhất vào ngày 4/8, nhằm theo sát đà tăng của giá HRC quốc tế, duy trì sản xuất và hạn chế nguy cơ phải nâng trích lập dự phòng.

Trong quý II/2025, doanh thu hợp nhất của Hòa Phát đạt gần 36.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 4.300 tỷ đồng – mức cao nhất ba năm qua. Tuy nhiên, xuất khẩu giảm mạnh 58%, từ gần 13.300 tỷ đồng xuống còn 5.600 tỷ đồng, chủ yếu do tác động từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ áp lên hàng nhập khẩu từ một số quốc gia châu Á.

Trước bối cảnh này, Hòa Phát cùng các nhà sản xuất lớn khác như Hoa Sen (HSG) hay Nam Kim (NKG) buộc phải điều chỉnh chiến lược, ưu tiên củng cố thị phần nội địa thay vì quá phụ thuộc vào xuất khẩu. Việc đưa Dung Quất 2 vào khai thác đúng thời điểm được giới phân tích đánh giá là đòn bẩy quan trọng, không chỉ tăng nguồn cung HRC mà còn mở đường cho Hòa Phát mở rộng sang các lĩnh vực công nghiệp phụ trợ như ô tô, đóng tàu và cơ khí chế tạo.

Những rủi ro cần lưu ý trong giai đoạn tới

Sự gia tăng tồn kho chủ yếu do mở rộng sản xuất cùng với việc giảm mạnh dự phòng cho thấy khả năng quản trị rủi ro của Hòa Phát đã cải thiện đáng kể so với thời kỳ khủng hoảng 2022. Về dài hạn, khi Dung Quất 2 đạt công suất tối đa, doanh nghiệp có thể tận dụng lợi thế quy mô để giảm chi phí sản xuất, tăng sức cạnh tranh trước thép Trung Quốc và đáp ứng nhu cầu thép chất lượng cao trong nước.

Tuy nhiên, phía trước vẫn còn những thách thức không nhỏ. Theo Chứng khoán VPBank, nếu mức thuế tự vệ đối với sản phẩm thép dài hết hiệu lực vào tháng 3/2026 mà không được gia hạn, thị trường trong nước có thể phải đối mặt với làn sóng thép giá rẻ từ Trung Quốc, gây sức ép cạnh tranh đáng kể lên giá bán.

Ở thị trường quốc tế, cơ chế CBAM của Liên minh châu Âu sẽ bước vào giai đoạn áp dụng chính thức từ đầu năm 2026, buộc các nhà xuất khẩu phải chứng minh lượng phát thải carbon của sản phẩm và nộp chi phí mua hạn ngạch khí thải. Dù tác động ban đầu chưa quá lớn, quy định này sẽ ngày càng siết chặt từ năm 2029, có thể làm giảm biên lợi nhuận của các đơn hàng xuất khẩu sang EU.

Ngoài ra, kịch bản lãi suất duy trì ở mức cao cũng tiềm ẩn nguy cơ khiến hoạt động đầu tư bất động sản chậm lại, đây là một trong những đầu ra tiêu thụ thép quan trọng của Hòa Phát, qua đó ảnh hưởng tới doanh số và lợi nhuận trong những năm 2026–2027.

Theo đánh giá của giới đầu tư, dù vẫn còn thách thức, Hòa Phát tiếp tục giữ vững vị thế là nhà sản xuất thép lớn nhất Đông Nam Á. Chiến lược mở rộng công suất gắn với khai thác thị trường nội địa được coi là nền tảng cho tăng trưởng bền vững trong những năm tới.