Sản lượng HRC tăng trưởng cao nhờ phục hồi xây dựng và hạ tầng

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ thép trong nước cải thiện, Tập đoàn Hòa Phát (HOSE: HPG) ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng ở mảng sản phẩm chủ lực thép cuộn cán nóng (HRC).

Theo báo cáo từ Công ty Chứng khoán Vietcap, trong 5 tháng đầu năm 2025, tổng sản lượng bán hàng của Hòa Phát đạt 2,15 triệu tấn, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Riêng sản phẩm thép cuộn cán nóng (HRC) ghi nhận mức tăng trưởng nổi bật, đạt 1,8 triệu tấn, tương đương mức tăng 37% so với cùng kỳ 2024.

Tính riêng tháng 5/2025, sản lượng HRC đạt 389.000 tấn, tăng 60% so với cùng kỳ năm trước, phản ánh hiệu ứng tích cực từ mùa cao điểm thi công các dự án hạ tầng, bất động sản và hoạt động giải phóng tồn kho của các nhà phân phối.

Đà tăng trưởng này giúp Hòa Phát củng cố vai trò nhà sản xuất HRC lớn nhất trong nước, đồng thời tận dụng nhu cầu hồi phục sau giai đoạn thị trường chậm lại năm 2023–2024.

Áp lực cạnh tranh nhập khẩu khổ rộng gia tăng nhanh chóng

Song song đà phục hồi sản lượng, thị trường nội địa ghi nhận mức tăng bất thường của nguồn cung HRC nhập khẩu từ Trung Quốc. Tháng 5/2025, Việt Nam nhập khẩu 181.000 tấn HRC khổ rộng (từ 1.900 mm trở lên), tăng hơn 25 lần so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 5 tháng đầu năm, lượng nhập khẩu đạt 430.000 tấn, gấp 12 lần cùng kỳ.

Đặc điểm đáng chú ý của nhóm hàng này là không thuộc phạm vi áp thuế chống bán phá giá tạm thời mà Bộ Công Thương đang triển khai đối với HRC có khổ dưới 1.880 mm. Việc các nhà nhập khẩu đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm khổ rộng tạo áp lực trực tiếp lên giá bán và thị phần của các doanh nghiệp nội địa, trong đó Hòa Phát chiếm tỷ trọng sản xuất lớn nhất.

Vietcap đánh giá, nếu xu hướng này tiếp tục duy trì trong các quý còn lại của năm, biên lợi nhuận HRC trong nước có khả năng chịu sức ép đáng kể. Việc cơ quan quản lý sớm hoàn tất điều tra và có biện pháp điều chỉnh phạm vi áp thuế sẽ là yếu tố then chốt để giảm áp lực cạnh tranh không cân xứng.

Xu thế sản xuất thép xanh mở ra cuộc cạnh tranh mới

Vào cuối tháng 6/2025, Tập đoàn Xuân Thiện đã chính thức khởi công tổ hợp dự án thép xanh quy mô lớn tại Nam Định, vốn đầu tư 98.000 tỷ đồng. Khi hoàn thiện, dự án dự kiến đạt công suất 9,5 triệu tấn thép/năm, riêng HRC chiếm 7,5 triệu tấn – lớn hơn gấp đôi công suất sản xuất HRC hiện tại của Hòa Phát trong năm 2024.

Điểm nổi bật của tổ hợp này là sử dụng công nghệ luyện thép lò điện hồ quang, kết hợp khí tự nhiên LNG và tiến tới hydro xanh, được tính toán giảm phát thải CO₂ khoảng 86% so với công nghệ lò cao truyền thống. Trong bối cảnh các thị trường xuất khẩu lớn như EU và Mỹ đẩy mạnh cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM), khả năng đáp ứng tiêu chuẩn phát thải thấp đang trở thành lợi thế cạnh tranh mới.

Đây là áp lực đáng kể đối với các doanh nghiệp thép nội địa, trong đó Hòa Phát vẫn chủ yếu sử dụng công nghệ lò cao. Bài toán chuyển đổi công nghệ để vừa duy trì công suất, vừa giảm phát thải được đánh giá là một trong những thách thức lớn nhất trong trung và dài hạn.

Mặc dù sản lượng HRC của Hòa Phát tăng trưởng cao nhờ nhu cầu xây dựng phục hồi, các báo cáo phân tích của Vietcap cho thấy nền tảng tiêu thụ vẫn tiềm ẩn rủi ro điều chỉnh. Hoạt động xây dựng dân dụng và giải ngân đầu tư công là hai động lực chính giúp sản lượng thép tăng trong 5 tháng đầu năm. Tuy nhiên, nếu các yếu tố này không duy trì nhịp độ ổn định, sản lượng có thể chịu ảnh hưởng trong các quý tới.

Song song, dư địa xuất khẩu vẫn phụ thuộc lớn vào biến động giá thép quốc tế và các rào cản kỹ thuật nhập khẩu ngày càng khắt khe về phát thải. Vì vậy, triển vọng tiêu thụ ổn định trong dài hạn đòi hỏi các doanh nghiệp thép duy trì khả năng cạnh tranh về chi phí, chất lượng và tiêu chuẩn môi trường.